Bademcik Ameliyatı

Geniz eti ve bademcikler vücudun bağışıklık sisteminde oldukça önemli, lenfosit üretmekle görevli lenfoid dokulardır. Bademciklerin yeri boğaz girişinde dil kökünün iki yanında konumlanmaktadır. Geniz eti ise burun arkasındaki boşlukta yer almaktadır. Lenfositler ve antikorlar bademcik ve geniz eti tarafından üretilen bağışıklık sistemi içerisinde yalnızca yardımcı bir rol üstlenirler. Bu sistemde ana rol mukozal immünglobülinler ve sistemik üretilen lenfositlerdedir. Bademcikler bir tür kapsülle kaplıdırlar ve yutak kaslarına bu kapsül ile bağlıdırlar. Geniz eri ise bir kapsüle sahip değildir. Geniz dediğimiz bölgede dokuların üzerinde konumlanmaktadır.

Vücut Bademciğe Neden İhtiyaç Duyar?

İnsan vücudundaki her bölgenin belirli görevleri vardır. Bademciklerin de kendine has görevleri bulunmaktadır. Ancak bademcikler illa olmalı diye bir şey de söz konusu değildir. O sebeple tüm dünyada özellikle çocuk yaşlarda en sık uygulanan cerrahi operasyon geniz eti ve bademcik ameliyatlarıdır. Buradaki asıl nokta bademcik veya geniz etinin doğru bir nedenle alınmasıdır.

Bademcikler Neden Şişiyor?

Bademcikler, virüs ya da bakterilerle temas ettiğinde, ileri boyutta bir enfekte söz konusu olduğunda şişme gösterirler. Ateş, boğaz ağrısı, halsizlik, yutkunmada güçlük, boyun bezelerinde şişme, ağızda kötü koku gibi şikayetler ile kendisini gösterir.

Bademcik ve Geniz Eti Ameliyatında Karar Süreci Nasıldır?

Geniz eti ve bademcik ameliyatına belirli enfeksiyonlar dahilinde karar verilmektedir. Bunlar:

• Bademciklerin yutma ve solunumu zorlaştıracak kadar büyüme göstermesi
• Senede 3 ya da daha fazla enfeksiyon geçirilmiş ise
• Bademcik üzerine yiyecek birikmesi akabinde ortaya çıkan kötü ağız kokusu
• Bademciklerde tek taraflı büyüme
• Geniz eti ve bademciklerin kulakta meydana getirdiği sıvı birikmesi neticesinde duyu kaybı
• Geniz etinin solunumu kesecek kadar büyümesi
• Sık sinüzit atakları ve öksürüğe sebep olacak kadar devam eden geniz eti iltihapları

Bademcik ve Geniz Eti Birlikte Mi Alınır?

Bademcik ameliyatı uygun görülen hallerde yapılmalıdır. Özellikle çocuk hastalarda bademciklerle geniz eti benzer lenfoid dokular olduğundan pek çok zaman bademcik ile geniz eti problemleri beraber ortaya çıkarlar ve bir ameliyat durumunda ikisi birlikte alınırlar. Bahsi geçen lenfoid dokular genellikle iki nedenle alınmaktadır. Bunlardan birincisi geniz eti ve bademcik eti boyutlarının havayolunu kapatması, diğer ise ortaya çıkan sık iltihaplanmalardır. Bademcikler büyüdüğü takdirde beslenme, yutkunma ve konuşmada problemler ortaya çıkarabilir.

Bademcik üzerinde birikmiş yiyecek kırıntıları da ağız kokusu yaratabilmektedir. Adenoid denen dokunun büyük olması her şeyden önce burun tıkanıklığına yol açmaktadır. Bu durum hastalarda horlama, ağız açık uyuma gibi problemler ortaya çıkarır. Bununla birlikte geniz etinin tıkayıcı derecede büyük olması çene ve yüz kemiklerinde gelişim bozukluğuna sebep olur. Bu durum ‘adenoid face’ denilen görüntüyü ortaya çıkaracaktır. Ayrıca orta kulakta sıvı birikmesi ve beraberinde işitme kaybı, geniz akıntısına bağlı olarak farenjit ve öksürük ile sinüzite neden olabilir. Sık tekrarlayan bademcik enfeksiyonu eklemlerde, böbreklerde ve kalpte problemler ortaya çıkarabilir. Böyle durumlarda geniz eti ve bademcik ameliyatları uygun görülebilir.

Bademcik Ameliyatı Ne Zaman Yapılmalıdır?

Bademcik aldırma işlemi hemen her yaşta yapılabilmektedir. Genel olarak gece uykuda solunum durması (apne) ortaya çıkması haricinde bademcik ameliyatı için 2,5 yaş sonrası uygun görülmektedir. Geniz eti ise daha ufak yaşlarda uygun görüldüğü takdirde alınabilir. Bademcik ameliyatında üst yaş limiti bulunmamaktadır. Ancak erişkinlerde bademcik ameliyatı sonrasında ağrı, kanama gibi komplikasyonlar sıklıkla görülür.

Bademcik problemi genel olarak çocukluk çağlarından sonra yok olur. Yaş arttıkça hava yolu çapı artacaktır ve tıkanma gibi durumlar ortaya çıkmayacaktır. İlerleyen yaşla beraber bağışıklık sistemi de güçleneceğinden bademcik enfeksiyonlarında azalma görülmektedir. Fakat erişkin dönemdeki bademcik enfeksiyonları çok daha ağır geçmektedir. İyileşme süreci uzayabilir bu da sosyal yaşamı olumsuz etkileyebilmektedir.

Bademcikler Kaç Yaşına Kadar Alınmalıdır?

Bademcik ameliyatları her yaşta yapılabileceği gibi ortalama 3-5 yaş grubundaki çocuklara dahs ık uygulanmaktadır. Fakat zorunlu nedenler varsa çocuk büyüsün diye beklemek tehlikeli olacağından uzman doktorun uygun görmesi dahilinde daha erken de yapılabilir.

Bademcik Ameliyatı İçin Uygun Bir Mevsim Var Mıdır?

Bademcik ameliyatı hemen her mevsimde yapılabilmektedir. Fakat özellikle yaz aylarında, havanın çok sıcak olduğu zamanlarda yapılması uygun değildir. Ameliyat sonrasında çok ağrı sebebiyle küçük çocukların sıvı alması kısıtlanabilir, komplikasyonlarda bir artış görülebilir. Bu operasyon için genellikle kış ya da bahar ayları tercih edilir.

Bademcik Ameliyatı Risk Taşır Mı?

Tüm operasyonlarda olduğu gibi geniz eti ve bademcik ameliyatında da bazı riskler vardır. Ancak bunlar çok azdır. Özellikle çocuklara bu operasyon sıklıkla uygulandığından cerrahi olsun, anestezi olsun müdahaleler oldukça dikkatli ve özenli yapılmalıdır.  Uygulanacak operasyon hava sahasına olduğundan anestezi ekibi alanında deneyimli ekip ile yapılmalıdır. Anestezi alanında son dönemde ortaya çıkan yenilikler ve ilaçlar muhtemel komplikasyonları en aza indirmiştir.

Bademcik Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Ameliyat genel anestezi altında yapılmaktadır. Bu vesile ile çocuk ameliyat olduğunun farkına bile varmayacaktır. Herhangi bir kesiye ihtiyaç duymadan geniz eti ya da bademcik ameliyatı tamamlanacaktır. Ortalama toplamda 1 saatlik bir operasyon ardından çocuk uyuma odasına alınacaktır. Hastanede ortalama 5-10 saat kadar kaldıktan sonra herhangi bir beklenmeyen komplikasyon yok ise taburcu edilecektir.

Ameliyat Sonrası Süreç Nasıldır?

Ameliyat sonrasında erişkin hastalarda ağrı oluşabilir. Ancak çocuklarda oluşabilecek ağrı genel olarak basit ağrı kesicilerle engellenebilir. Ameliyat sonrası ortaya çıkabilecek kanamalar da ciddiye alınmalıdır. İlk gün fazla olmamak kaydı ile kanama görülür. Bu normal bir süreçtir. Ancak ilerleyen günlerde hala kanama devam eder, ya da şiddetli bir hal alırsa mutlaka vakit kaybetmeden uzman doktor ile iletişime geçmek gerekir. Nadir de olsa kanama kontrolü için yeniden bir ameliyat gerekebilir. Ameliyat sonraki beslenme alışkanlığı komplikasyonları azaltma adına önemlidir. Sert ve yutması zor besinler alınmamalıdır. Sıvı ağırlıklı besinler tercih edilmelidir. Geniz eti ve bademcik ameliyatı genel manada alanında uzman bir doktor, donanımlı bir sağlık merkezi ya da hastanede yapılırsa başarılı sonuçlar alınabilir.